014講─04/04/2002(四)

【標音系統:通用拼音】

 

線上收聽

 

主題一:笑詼的台灣話

 

 

    有三個囝婿去共怹(īn-)丈人做生日,每一個人攏著 (diorh-)想出心適、趣味的笑話來予怹丈人歡喜。

第一個囝婿是讀冊人,伊著()開喙()講:「由」是頭吐,「甲」是跤()吐,「申」是雙頭吐,「田」是勼勼一腹肚。

    第二個囝婿是討海人,伊將海產提來做對象講:「鰇魚」是頭吐,「鱆魚」是跤吐,「蟶」是雙頭吐,「田螺」是勼勼一腹肚。

第三個囝婿是散凶人,伊只有一領細領棉被爾爾,伊著開喙講:蓋「跤」是頭吐,蓋「頭」是跤吐,蓋「腹肚」是雙頭吐,一下寒到著,覕踮被空勼勼一腹肚。

ciòr-uē n ē gian-sai

    un ë gian-sai ki ga īn diun-lăng ziok-siü, dak ë lăng diorh siun-cut cù-bhī ē ciòr-uë lāi ho īn diun-lăng hūan-hì.

    de it ē gian-sai si tak-cè-lăng.  ī diorh (ziu) kūi-cui gòngiŭ() si tău tò, gāh() si ka tò, sin()si siāng-tău tò, diăn()si giū-giu zit-bak-dò.

    de ri ē gian-sai si tor-hai-lăng. ī ziōng hai-sàn teh lāi zòr dùi-siong gòngriū-hĭ(魷魚) si tău tò, ziūn-hĭ(鱆魚) si ka tò, tan() si siāng-tāu tò, cān-lĕ(田螺) si giū-giu zit-bak-dò.

    den ē gian-sai si sàn-hiōng-lăng. ī zi-u zit nia sè-nia mī-püe na-diän, ī ziu kūi-cui gònggà ka() tău tò, gà tău() ka tò, gà bak-dò(腹肚) siāng-tău tò, zit e gŭan() gau diorh0, bhì diàm pue kang giū-giu zit-bak-dò.


主題二:古詩詞

 

【吟詩調】

261

回鄉偶書                    hūe hiong ngo su

賀知章                           Hor-dī-ziong

少小離家老大回,       siau siàu lī ga no dai hŭe/hăi

鄉音無改鬢毛衰。       hiōng im bhū gài bìn mō sue/cai

兒童相見不相識,       rī dŏng siōng gian but siōng sīk

笑問客從何處來?       siàu/ciàu bhün kīk ziōng hōr cu lăi

 

【唸讀】

少小•離家•老大回。鄉音•無改•鬢毛衰。      

兒童•相見•不相識。笑問•客•從•何處•來?     

 

〔文白音〕

少: siàu/siauziòr   多少 (dōr-siàu)/年少 (liān-siau)。濟少 (ze-ziòr)

小: siàusiòr  小人(siau-rĭn)。小心(sior-sim)

離: lĭ/lī  離家出走(lī-ga-cut-zàu)

家: gage   離家(lī-ga)。起家(ki-ge)

老: lòr/nòläu/làu  老子(lor/no-zù)。老師(lau-su);台語老(làu)

大: däidüa  大人(dai-rĭn)。老大(lau-düa)

回: hŭe/hĕ hăi (勾破音)  往回(ong-hŭe);不復回(but-hiu-hăi)

鄉: hiong/hianghion/hiun  思鄉(sū-hiong)。回鄉(hūe-hion) 

音: im─□  聲音(siān-im),音樂(īm-ghak)

無: bhŭbhŏr  無恥(bhū-tì)。無要緊 (bhōr-iàu-gìn)

改: gàigùe(gè)  悔改(hue-gài)。改酒 (gai-ziùgue/ge-ziù)

鬢: bin─□  鬚邊(bìn-bin)

毛:mňgmău  毛筆。頭毛(tāu-mňg/mŏ);毛病(māu/mō-ben)

衰: suesuicai (勾破音)  唱衰(ciùn-sue)。落衰(lak-suilorh-sue)

兒: rĭ(lĭ/ghĭ)─□  男兒(lām-rĭ),兒童(rī-dŏng)

童: dŏngdăng  兒童(rī-dŏng)。上童(ziun-dăng)

相: siongsiongsiun(sion) sior(san)  相好(siōng-hòr);對相 (dùi-siong)。相思(siūn-si);相招(siōr/sān-zior)

見: giangin  見怪(giàn-guai)。見面(gìn-bhīn)

不: būt─□  不法(but-huāt),不當(but-dòng)

相: siongsiongsiun(sion) sior(san)

識: sīkzi (勾破)─□  常識(siōng-sīk),識鬼(sik-gùi)       

笑: siauciaucior  見笑(giàn-siau);笑談 (ciàu-dăm)。滾笑 (gun-cior)

問: bhünm¤g  慰問(ui-bhūn)。借問(ziòr-m¤g)

客: kīkkēh  客船 (kik-sŭan/siăn)。人客 (lāng-kēh)

從: ziŏngzīng  順從(sun-ziŏng)。從古早(zing-go-zà)

何: hŏr  為何(ui-hŏr)。何厝(uā-cu)

處: cu/cù─□  好處(hor-cu);相處(siōng-cù)

來: lăi─□  後來(-lai0au-lăi),來往(lāi-òng)

 


主題三:華台語對照  

華語                          台語                                 羅馬拼音

一下子                一下手/一下仔囝              zit-e-ciù

一大早                   透早                                 tàu zà

一大群                  /一大陣                           gūi dua dīn

一把抓                   總攬                                 zong-làm

一泡尿                  一脬尿                                zit bū riör

一起;一同               同齊/作伙                        dāng zĕ

一塊田地                   一坵園/                        zit kū hňg

二胡                       弦仔                               hiān-à

八哥                          鵁鴒                                 gā līng

下午                     下晡/下午                           ē bo/ha ngò

下巴                   喙下斗/下頦                      cùi-e-dàu

下雨                       落雨                               lorh-hö  

丈夫                   翁婿/頭家/丈夫                 āng sai

上吊                          吊脰                                 diàu-däu

上鉤                     食釣/食餌                           ziah-dior

也許                   犯勢/無的確/無定著          huan-se 

叉腰                      插胳                                 cà-gōrh

口才                     喙水/口才                           cùi-zùi 

口角炎                  臭喙角/                           càu-cùi-gāk

口香糖                  樹奶糖                                ciu-nī-tňg

口渴                      喙焦                                 cùi da

口罩                          ()喙掩仔                       ghū cùi ām à

口頭禪                  口頭話/話母                    cùi-kau-üe

 


主題四:俗語佮金錢()  

人逐(riok)錢會掠狂,錢逐人會財王。

無錢講無話,蕃薯拜佛跋無杯。

錢無用是銅,賊無做是人。

虱母若生濟著袂癢,錢若欠人濟著袂想。